2022
Kliniczni i patogenetyczne aspekty atopowego zapalnie skóry u psów
Weterynaria
Atopowe zapalenie skóry (AZS) występuje u 3-15% populacji wszystkich psów prowadząc do rozwoju choroby i manifestacji objawów klinicznych. ASZ jest najczęściej diagnozowane w wieku od 6 miesięcy do 6 lat, jednakże szczyt przypada pomiędzy 1, a 3 rokiem życia. Rasy predysponowane do atopowego zapalenie skóry to: terier, retriever oraz psy ras brachycefalicznych. Kliniczna postać choroby charakteryzuje się przewlekłym zapaleniem skóry, świądem i nawracającymi infekcjami skóry. Do najczęstszych objawów należą uogólniony świąd (sezonowy lub niesezonowy i/lub z sezonowym pogorszeniem), rumień, grudki, krosty, strupy i przeczosy. Zmiany skórne są najczęściej zlokalizowane na głowie (pysk, uszy), stawie łokciowym, nadgarstkowym i stępie, łapach (palce, pazury i części międzypalcowe), brzusznej stronie brzucha i ogona oraz w okolicach krocza. Rozpoznanie AZS u psów opiera się na charakterystycznych objawach klinicznych i wykluczeniu innych chorób wywołujących świąd np. alergia pokarmowa, czy choroby pasożytnicze (nużyca, świerzb). Patogeneza AZS jest bardzo złożona i nie do końca wyjaśniona.
W rozwoju choroby klinicznej biorą udział zarówno czynniki genetyczne, jak i środowiskowe, z występującymi reakcjami nadwrażliwości typu I i IV. Pierwszym etapem rozwoju choroby jest uczulenie na alergeny środowiskowe (np. roztocza kurzu domowego), które wnikając przez skórę do organizmu predysponują do aktywacji miejscowych komórek zapalnych i prowadzą do degranulacji komórek tucznych poprzez wiązanie z IgE. Następnie dochodzi do wydzielania wielu mediatorów stanu zapalnego, w tym w szczególności cytokin prozapalnych oraz chemokiny, które determinują przebieg choroby. Postępujący defekt bariery naskórkowej jest związany z większą penetracją alergenów przez skórę i zaostrzeniem odpowiedzi zapalnej. Innymi czynnikami zaostrzającymi AZS są infekcje bakteryjne (m.in. Staphylococcus pseudintermedius), grzybicze (m.in. Malassezia pachydermatis) oraz czynniki środowiskowe sprzyjające rozwojowi infekcji (np. nieodpowiednia higiena, duża wilgotność). Ze względu na różnorodność objawów klinicznych oraz wiele czynników zaangażowanych w patogenezę istotne jest indywidualne podejście do pacjenta.
Przyszłością w ty aspekcie są leki biologiczne ukierunkowane w stronę różnych podtypów choroby. W medycynie ludzkiej obcującym podejściem są przeciwciała skierowane przeciwko IgE oraz wybranym interleukinom: IL-4, IL-13, IL-17, IL-22 i IL 31.Podobne podejście jest rozważane w weterynarii, z uwzględnieniem stosowania wielu przeciwciał zamiast pojedynczego przeciwciała monoklonalnego, z uwagi na złożoności choroby.
1. Canine Atopic Dermatitis: Detailed Guidelines for Diagnosis and Allergen Identification | BMC Veterinary Research | Full Text Available online: https://bmcvetres.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12917-015-0515-5 (accessed on 17 June 2022).
2. Santoro, D. Therapies in Canine Atopic Dermatitis: An Update. Veterinary Clinics of North America: Small Animal Practice 2019, 49, 9–26, doi:10.1016/j.cvsm.2018.08.002.
SEAMATY SMT-120V - weterynaryjny analizator biochemiczny
Diagnostyka weterynaryjna
