Aktualności

Pipeta – co to jest, jak wygląda?

Pipety, mimo że większość z nich wygląda na pierwszy rzut oka podobnie, różnią się od siebie budową, funkcjonalnością oraz powstają z różnych materiałów. Jednocześnie nie obejdzie się bez nich żadne laboratorium. Dowiedz się więcej o tych przyrządach, które wykorzystuje się zarówno w placówkach badawczych, jak i na uczelnianych oraz szkolnych pracowniach chemicznych.

Czym jest pipeta?

Pipety, zwane też zakraplaczami, to rurki służące do przenoszenia próbek substancji, ich pobierania i umieszczania pod mikroskopem, na szkiełkach, w kolbach oraz we fiolkach. Mechanizm działania każdej z nich (mimo że wyróżnia się trzy podstawowe rodzaje tych przyrządów laboratoryjnych) jest analogiczny.

Nad komorą pipety, w której umieszczono próbkę, znajduje się próżnia. Jej selektywne uwalnianie (np. poprzez naciśnięcie pompki) powoduje wydostawanie się cieczy z tej przezroczystej rurki.

Pipeta Pasteura, miarowa i automatyczna – czym wyróżniają się te przyrządy laboratoryjne?

Pipety różnią się od siebie wielkością i materiałem, z którego są wykonane, ale też budową. Niektóre z nich to jednorazowe przyrządy laboratoryjne, a inne są przeznaczone do wielokrotnego użytku. Pipety produkuje się z myślą o zastosowaniach w różnych laboratoriach (medycznych, chemicznych, biotechnologicznych) i wieloma rodzajami procedur badawczych. Między innymi dlatego niektóre z nich mają zaznaczoną precyzyjną skalę, a inne nie. Istnieją też pipety z wbudowanym mechanizmem, który umożliwia maksymalnie precyzyjne dozowanie i pobieranie próbek.

Pipety Pasteura – co to takiego?

Są to pipety transferowe, które służą do pobierania, dozowania i przenoszenia cieczy (np. z probówek na szkiełka). To najprostsze modele tych przyrządów laboratoryjnych. Są to rurki o pojemności 1, 2 lub 5 ml. Mają one specjalną bańkę ssącą, która umożliwia zassanie odpowiedniej ilości cieczy, a następnie umieszczenie jej na szkiełku zegarkowym, w menzurce lub pod mikroskopem. Pipety Pasteura to przyrządy jednorazowe.

Czym wyróżnia się pipeta miarowa?

Pipeta miarowa to długa i wąska rurka z zaznaczoną skalą. Przyrząd ten stanowi alternatywę dla kolb i menzurek, gdyż umożliwia precyzyjniejsze odmierzanie pożądanej ilości cieczy.Pipety miarowe można łączyć z pompkami i gruszkami, tak aby jeszcze dokładniej i wygodniej pobierać próbki do badań. Taka rurka może mieć też nawet 1 m długości – jest też szersza na górze (tuż przy pompce) i zwęża się ku dołowi.

Pipety miarowe zapewniają dokładność podczas kontrolowania objętości również ze względu na to, że projektując je, bierze się pod uwagę straty cieczy – jej niewielka ilość może pozostać na ściankach przyrządu. Niektóre z nich to modele mianowane. Na powierzchni takiej pipety nie ma zaznaczonej skali, a jedynie poziom, do którego należy napełnić ją cieczą. Są one przeznaczone do odmierzania próbki o z góry określonej objętości.

Jak wyglądają i jak działają pipety automatyczne?

Pipety automatyczne mają wbudowany mechanizm z tłoczkiem i sprężyną. Za ich pomocą laborant może precyzyjnie pobrać pożądaną ilość cieczy. Są one przeznaczone do pobierania próbek o małej i większej objętości – od kilku dziesiątych części ml aż do kilkudziesięciu mililitrów. Pipeta automatyczna może być:

• jednokanałowa – umożliwia ona dozowanie i przenoszenie jednego rodzaju cieczy;

• wielokanałowa – taki przyrząd laboratoryjny pozwala jednocześnie pobrać nawet kilka lub kilkanaście rodzajów próbek. Sprawdza się podczas pracy z wielodołkowymi płytkami.

Z czego powstają pipety automatyczne, miarowe i Pasteura?

Pipety laboratoryjne produkuje się:

• ze szkła – takie przyrządy mogą być wykorzystane wielokrotnie, a ich używanie minimalizuje ilość odpadów laboratoryjnych. Produkuje się je ze szkła odpornego na kwasy, zasady, rozpuszczalniki i oddziaływanie wysokich temperatur;

• z tworzyw sztucznych – są to jednorazowe pipety Pasteura, mianowane i automatyczne. Takie przyrządy laboratoryjne powstają z materiałów o podwyższonej odporności chemicznej i fizycznej – tak, aby mogły być wykorzystywane podczas pracy z różnymi substancjami.

Pipety Pasteura, miarowe i automatyczne – jak ich używać?

Podczas używania pipety (niezależnie od jej rodzaju) należy przestrzegać kilku uniwersalnych zasad:

• przyrząd ten podczas pobierania cieczy musi pozostać w pozycji pionowej – zapewnia to możliwość precyzyjnego odmierzania cieczy w próbce;

• pobierając materiał do badań i przenosząc go na szkiełko zegarkowe czy do menzurki, należy unikać wykonywania gwałtownych ruchów;

• nie należy dotykać pipetą ani naczynia z próbką, ani menzurki czy kolby, w których ma docelowo znaleźć się dana substancja.

Szklane i plastikowe pipety to obowiązkowe wyposażenie laboratoriów medycznych oraz chemicznych, w których bada się materiał mikrobiologiczny czy opracowuje skład nowych leków. Za ich pomocą można pobrać i przenieść (na szkiełko, pod mikroskop, na płytkę z pożywką czy do kolby) odczynniki, próbki moczu, krwi, kwasy i zasady. To między innymi dzięki nim wszelkie badania i analizy mogą być przeprowadzone dokładnie i precyzyjnie, a ich wyniki są tak wiarygodne.